03 september 2010

Alleen geld telt?

ANDERS GELEZEN

Het was een week waarin de pers ons overdonderde met cijfers, vooral geldbedragen. Maar wie kan nog volgen? Zonder voldoende duiding en meestal zonder details die een wereld van verschil kunnen uitmaken, mag de lezer het zelf uitzoeken. Eens Anders lezen.

Bij wijze van inleiding een uitspraak van Thomas Leysen (VBO voorzitter en CEO van de Corelio-krantengroep) in zijn krant dS (3/09) over een belasting op vermogens of op vermogenswinsten: De grote vermogens zullen snel in het buitenland zitten.
Ik weet niet wie tot deze groep van ‘grote vermogens’ behoort maar vermoed dat het om invloedrijke mensen gaat en zeer waarschijnlijk ook om belangenorganisaties die het beleid in sterke mate willen en kunnen beïnvloeden. Als dat de maatschappelijke én morele attitude is van deze geldelite, hoe kan men dan nog gewone mensen motiveren om de buikriem aan te halen? Als voor hen alleen geld telt en burgerzin iets is voor de kleine mensen, dan is er iets fundamenteels fout aan de top van de NV België. Een greep uit het weekaanbod.

Volgens de OESO zijn de Belgen goed voor 61 miljard euro (2.440 miljard BEF) zwarte inkomsten waarop geen belasting wordt betaald. Dat is bijna 18 % van het Belgisch BNP en ongeveer evenveel als de uitgaven voor de sociale zekerheid. In Europa doen enkel Griekenland, Italië, Spanje en Portugal nog beter; toch een zuiders trekje? Spectaculair, maar waarover gaat het? Hoeveel van die zwarte inkomsten zijn het dagelijks brood voor mensen onderaan de ladder? Hoeveel zit in het circuit van zwartwerk dat door Jan modaal wordt bijverdiend? Jan, de parttime werkman/bediende, de vakman met pensioen of in ziekteverlof, de buitenlander die geen arbeidskaart heeft en enkel zo geld kan verdienen, maar ook de hooggeschoolde die advies geeft en betaald wordt via een buitenlandse rekening. Hoe zit het met de publieke werven waar het soms krioelt van de buitenlanders die nergens ingeschreven staan?
Hoe dan ook loopt de staat ettelijke miljarden inkomsten mis. Zelfs een voorzichtige raming van 15 miljard misgelopen ontvangsten maakt toch wel een groot verschil. Mocht men aan deze bedragen de onterechte uitgaven door sociale fraude toevoegen dan zou men ongetwijfeld tot de vaststelling komen dat het opheffen van dit pervers (politiek) evenwicht waardoor beide getolereerd worden, volstaat om de budgettaire problemen op te lossen.

Al die grote bedragen zijn nauwelijks nog nieuws en wat kunnen we er mee doen, zonder duiding en details? Fraude heeft veel aangezichten. Plaats dus voor speculaties: waar zitten vooral de gevallen van fiscale fraude? Een gok, de Vlaamse kust en Brussel waar het groot geld zit. Waar zit de sociale fraude? Een gok, waar de controles minder streng zijn, Wallonië en Brussel? Welnu, het volstaat niet zich af te zetten tegen dergelijke suggestieve vragen en louter speculaties, men mag vooral dit gebrek aan burgerzin niet langer tolereren en het pervers evenwicht tussen beide zijden doorbreken: socio-economisch rechts én links. Maar is er iemand die dat wel wil én ook kan?

Over die sociale zekerheid leerden we nog iets bij (dS 2/09). Dat de 63 miljard niet volstaan en er in 2009 een tekort was van 2,2 miljard. Dat tekort zal oplopen in de komende jaren tot 23,5 miljard in 2015. Om dit tekort op te vangen hebben de beheerders (vakbonden en ziekenfondsen) zelf geld geleend waarop men uiteraard interesten betaald. Tegelijk schrijft dS in dezelfde editie dat de Commissie voor Begrotingscontrole van de Ziekteverzekering tot de bevinding kwam dat er gemakkelijk 2 miljard euro kan bespaard worden. Te beginnen met de groei van 4,5 % voor 2011 te schrappen. Maar dat is buiten de waard gerekend, in casu de ziekenfondsen. Zowel de grote baas van de socialistische als de christelijke ziekenkas komen uitleggen dat zoiets niet zomaar kan én men haalt er een wel bijzonder politiek argument bij: een regering van lopende zaken kan het wettelijk vastgelegde groeipad van 4,5 % niet wijzigen en dus moet die 4,5 % gehandhaafd blijven tot er een nieuwe regering is (dixit Marc Justaert op VRT, 2/09). Eerst wil men niet dat de politiek zich moeit met hun zaken, maar als het slecht gaat is het de politiek die in de weg zit? Wat belet er hen om te besparen op hun eigen geld? Wie hier even bij stilstaat, kan toch niet anders dan twijfelen aan de verantwoordelijkheidszin van deze beheerders? Moet het herhaald dat zo’n 30 % van de sociale zekerheid bestaat uit belastinggelden (20 miljard euro) en dat 60 % (40 miljard euro bijdragen van werkgevers en werknemers) zogezegd hún geld is.

Brussel en geld: liefde op het eerste zicht.
Niet de Franstalige Brusselaars, noch de Brusselse Vlamingen (zo is het institutioneel correct volgens een aandachtig lezer van Anders Nieuws) leggen enige zin voor spaarzaamheid aan de dag. Eerst wil Brussel nog eens graaien in de lege pot. Zo’n slordige 1,5 miljard euro - het totaal van wat men nu reeds krijgt plus 500 miljoen vers geld.
Laten we nu eens aannemen dat Brussel inderdaad geld tekort heeft. Zouden we dan eens mogen weten waarvoor er geld te kort is of omgekeerde waaraan die bijkomende miljoenen zullen besteed worden? Om de functie van hoofdstad te kunnen vervullen? Hoofdstad van België en dus ook van de Vlamingen. Omdat al die pendelaars uit Wallonië en Vlaanderen (de grootste profiteurs in Franstalige kringen) geen belastingen betalen in Brussel maar wel veel kosten veroorzaken. Dan maar een deel van de belastingen in Brussel innen? Neen, want dan zouden de Vlaamse pendelaars ook stemrecht kunnen eisen! Quid non.

Mogen we geloven dat ze hun eigen middelen en wat ze er nu al bovenop krijgen goed beheren? Opnieuw kunnen we enkel speculeren want hierover ontbreken alle cijfers. Een beetje wantrouwen is niet enkel gezond, het gebrek aan transparantie in de ‘besteding’ van de reeds toegekende dotaties wekt weinig vertrouwen, of wat dacht u van volgende dotaties waar men alle kanten mee uitkan:
92 miljoen euro onder het label bijzondere dotatie voor de stad Brussel
125 miljoen voor infrastructuurwerken die het internationaal imago moeten ondersteunen en helemaal bizar:
30 miljoen (in totaal) voor gemeenten die een Vlaamse schepen aanstellen!
Deze dotatie om Vlaamse schepenen aan te stellen bewijst hoezeer de Vlamingen beschouwd worden als politiek ongewenst in hun eigen hoofdstad. Hier is er sprake van een ontstellend gebrek aan solidariteit. Vlaanderen kocht zich politieke macht; intellectueel onbegrijpelijk en in contradictie met het pleidooi voor een warme ‘terre d’accueil’. Niet alleen geld telt.

Mag ik afsluiten met een vraag die niet over cijfers gaat: hoe komt het dat niet alleen de Franstalige media steeds nadrukkelijker vragen stellen bij de compromisbereidheid van N-VA en CD&V, terwijl we nauwelijks drie maand onderweg zijn in een historische moment na drie jaar NON van de Franstaligen? Geduld is een mooie deugd, haast en spoed zelden goed.

Pjotr