12 oktober 2010

Een nieuw krantenperspectief?

ANDERS GELEZEN

Is het gezichtsbedrog of is dS sinds het vertrek van Peter Vandermeersch als hoofdredacteur, inderdaad aan het vervellen? Of zijn het de lezers die met hun stem voor Vlaanderen in juni 2010 het signaal hebben gegeven dat ze ook belang hechten aan een Vlaamse invalshoek wanneer men bericht over de politieke en maatschappelijke uitdagingen?

Peter Vandermeersch, nu NRC Handelsblad, zal ongetwijfeld de tweede reden aanhalen waarom dS sinds augustus 2010 meer Vlaamse stemmen aan het woord laat. In een bericht op www.geenstijl.nl konden we een interview van hem lezen waarin hij de NRC journalisten kapittelt omwille van publicaties ‘waarop de lezers niet zitten te wachten’ en mag ik hieraan toevoegen voor de Belgische kranten, waarmee de sponsorende overheid evenmin gediend is. Inderdaad een eigentijdse krant, althans volgens het marketeerdenken, schrijft vooral wat de lezers (en de sponsors) graag lezen en is nauwelijks nog bekommerd om dieper te graven dan nodig voor de doorsnee lezer. Dat blijkt ook noodzakelijk voor een kwaliteitskrant zoals NRC Handelsblad, die ondanks de grotere journalistieke mogelijkheden, moeite heeft om te overleven.

Tevens wijst Vandermeersch op het belang van botsende meningen in de rubriek opinies. Als het van hem afhangt dient daarvoor veel meer publicatieruimte te worden vrijgemaakt. Nochtans zijn specialisten niet overtuigd van de informatiewaarde van deze techniek, maar wel is men het eens dat het lezers aanspreekt en dat is vanzelfsprekend het doorslaggevend argument. ‘Hoe meer woedende lezersbrieven, hoe beter’ schrijft hij. Emotie als toetssteen voor een kwaliteitskrant?

In dS (11/10; De juiste Nobelprijs) schrijft Mia Doornaert een column over de reactie van China op de toekenning van de Nobelprijs voor de vrede aan Liu Xiaobo, gevangene van het Chinese regime. In de aanvang verwijst ze naar de Neue Zurcher Zeitung (NZZ), waarin op de voorpagina een lezenswaardige bijdrage over 20 jaar Duitse hereniging stond. Dat is durven, schrijft ze. Terecht, voor wie meegaat in de denkwereld van de marketeer en zoals dS op zaterdag de ganse tabloid voorpagina gebruikt om lezers te lokken met een zo opvallend mogelijke foto en een boodschap bestaande uit maximaal zes woorden die de lezer/kijker moet overtuigen dat er binnenin de krant iets onverantwoord interessant te lezen valt. Meer mag dat niet zijn. Kan iemand begrijpen waarom ik gedurende meerdere jaren met veel plezier die oubollige NZZ las en dS daarnaast maar een doorsnee krantje vond?

In haar column geeft Doornaert aan dat China zich als een bullebak gedraagt in de regio. Dat klopt en zelfs in diplomatieke kringen was de arrogantie van mijn Chinese collega defensieattaché heel opvallend. Het is echter geen fenomeen eigen aan de Chinese mentaliteit: ook Japan heeft zich tijdens zijn opmars naar regionale en mondiale speler zeer arrogant gedragen, bevestigden Australische vrienden meermaals. Het duurt altijd even voor mensen op een beschaafde manier kunnen omgaan met hun nieuw verworven rijkdom en macht. Nieuwe rijken, zoals de Russen die met hun gevulde beurs neerstreken in Karlovy Vary, Genève, de Franse Azurenkust en vele andere plaatsen, doen zelfs geen moeite om hun ongemanierdheid te verbergen. Overigens, hoelang heeft de Europese elite er over gedaan om zich beschaafd te gedragen?

Maar haar bijdrage gaat ten gronde over ‘Allem voran die Freiheit’ of, Vóór alles de vrijheid, zoals op de voorpagina van de NZZ stond. Ze schrijft, Vrijheid is, zoals Liu Xiaobo onvermoeibaar herhaalt, een onvervreemdbaar recht waarmee elke mens geboren wordt. Maar daarnaast is ze is ook een factor van vrede. Dat bracht mij bij volgende bedenking: zou deze vrijheid ook de Vlamingen gegund worden? Om méér vrijheid te krijgen en zo de vrede te dienen in eigen land? Of heeft het Belgisch establishment deze omslag naar de vrijheid nog niet gemaakt en is deze bijdrage zoals sommige lezers die interpeteerden, slechts een toepassing van twee maten en twee gewichten?

Pjotr
ANDERS GELEZEN