13 juni 2013

Tussendoor

 

MEDIA EN POLITIEK    ANDERS GELEZEN

 
Hoe open de VLD is weet ik niet maar dat voorzitter Gwendolyn Rutten en een deel van de top alvast niet open staan voor de verzuchtingen van Vlaamsgezinde leden/kiezers  hebben we nu wel begrepen. Ook de ‘V’ die voor Vrijheid stond en nu voor Vlaams, stelt nog weinig voor. Voorts was er een interessante bijdrage over de seculiere staat en kregen we een opiniestuk van Bart Sturtewagen over de Amerikaanse droom van N-VA. Maar helemaal bovenaan stond deze week een klokkenluider. Eens anders gelezen, voor de gelegenheid vanuit een kamer vier hoog.

Klokkenluiders en onderzoeksjournalistiek

 
In zijn column schrijft Tom Naegels (dS 12/06), over het grote privacyschandaal dat onthuld werd door klokkenluider Edward Snowdon het volgende: “Zoals het wel vaker gaat met dit type grote onderzoeksjournalistieke onthullingen, waarvan iedereen beweert dat er meer van zouden moeten zijn (Snowdens lek wordt nu al belangrijker genoemd dan de publicatie van de Pentagon Papers, al zal de toekomst dat moeten uitwijzen), wordt ook nu meteen de vraag opgeworpen of ‘de mensen’ er wel wakker van liggen. Het prestigieuze Amerikaanse onderzoekscentrum Pew publiceerde gisteren een poll, waaruit bleek dat 56 procent van de Amerikanen er geen bezwaar tegen had dat het NSA op grote schaal telefonische communicatie monitorde. (Voor e-mail was het 45 procent) Dat percentage is al sinds 2002 ongeveer hetzelfde. (…) Het geeft de uitdaging aan waar dit verhaal voor staat – een fundamentele uitdaging voor de onderzoeksjournalistiek als genre, waar zovelen van beweren te houden.”  Anders gelezen, gaat Naegels ditmaal wel heel kort door de bocht. Bij mijn weten gebeurt onderzoeksjournalistiek op initiatief van een journalist of een krant en is de geheimhouding van de bronnen wettelijk verzekerd. In het geval van Snowdon ging het initiatief van hemzelf uit en lopen de journalisten, als doorgeefluik, nauwelijks gevaar. Recente gevallen in België bewijzen dat  klokkenluiders onvoldoende beschermd worden want meestal de dupe worden van hun “onthullingen”. Journalisten zijn daarentegen veel beter beschermd, hoewel ook zij niet altijd “in volle onafhankelijkheid” (en straffeloos) kunnen werken. Geachte heer Naegels, dit lijkt sterk op een staaltje recuperatie.    
En verder : De Standaard-redacteur Dominique Deckmyn verbaasde zich er gisteren over dat Europese politici zo mak reageerden. (…) Ze zéggen wel te geven om kwalitatieve onthullingsjournalistiek, maar ze gaan er pas naar handelen, als die het effect van de populaire verkrijgt.” Inderdaad politici houden niet van onthullingen omdat ze maar al te goed weten dat het ook hen – al of niet terecht - in verlegenheid kan brengen. Dat Europese politici zeer mak reageren verbaast mij niet. Zouden ook Europese landen niet profiteren van deze wereldwijde geheime informatiegaring? Zijn andere geheime diensten niet betrokken bij deze operatie? Het tegendeel zou mij verbazen.
In een democratie zoals de Belgische speelt de verwevenheid tussen de politieke en de financiële wereld, tussen de drie (of vier) pijlers van de macht  en de invloed van diverse ‘middenvelders’ in het nadeel van elke klokkenluider. Al te veel belangengroepen hebben er baat bij dat misstappen niet aan de grote klok gehangen worden. Laat staan dat een regering zou instemmen met een parlementair onderzoek over beleidsdaden van partijgenoten. Daarom verbaast het mij dat politici gewonnen zijn voor anonieme meldingen van sociale fraude, maar verbolgen zijn wanneer een klokkenluider onwettelijke interventies van ministers en hoge ambtenaren (soms de zetbazen van) aan de kaak stelt. Dan wordt de klokkenluider een misnoegd sujet of erger en nemen ook de media de onthullingen onvoldoende ernstig om zelf het voortouw te nemen en de aanklacht tot op het bot uit te spitten. Een Vierde Onafhankelijke Macht.

Met de V van Verhangen aan de macht

 
Communicatie wordt steeds belangrijker en de mantra dat media-aandacht, ook negatieve, een bonus oplevert, lijkt zo stilaan het enige te zijn dat telt voor politieke partijen. Een lezeres die ooit Bart Somers voor een causerie in besloten kring aanhoorde, vertelde mij achteraf dat hij iemand is die om het even wat kan verdedigen. Desnoods het tegengestelde tijdens eenzelfde uiteenzetting. Maar in het Terzake programma was Somers niet zijn eigen zelve. Hij had duidelijk moeite om de uitspraken van voorzitter Rutten en zijn eigen aanvullingen recht te praten. Vooral omdat hij wist dat de Franstaligen, MR op kop, de communautaire voorstellen van zijn partijvoorzitster hadden afgeschoten. Zoals een volleerd debater schakelde hij daarom over op de aanval: N-VA is een separatistische partij en dus is het confederalisme onaanvaardbaar, want een stap in de richting van de splitsing van België. Zijn mantra is inderdaad het tegenovergestelde: terug naar een federaal België zonder grendels. Een tussenstap naar het unitaire België? Een droom net zoals Vlaamse onafhankelijkheid?
Maar de echte zwakheid van dit aanbod zit niet in de politieke lees communautaire aspecten, maar in de foute analyse van de socio-economische situatie. Hoe kan Open VLD pleiten voor een gemeenschappelijk beleid wanneer officiële cijfers van bijna alle sociale én economische indicatoren aantonen dat een gemeenschappelijk beleid niet efficiënt kan zijn? Of is goed bestuur ondergeschikt aan een profilering om kortzichtige electorale redenen?  Ik vrees dat heel wat trouwe leden van Open VLD hier grote moeite mee hebben.
Hadden wij geen eigen onderwijsbevoegdheid gehad dan waren we wellicht nu al afgedaald naar Franstalige toestanden. Is het dat waar open VLD naartoe wil?

De seculiere staat

 
In dS (10/06) pleit Tinneke Beeckman ten voordele van de seculiere staat, als oplossing voor botsende godsdienstige meningen. Omdat een seculiere samenleving geen atheïstisch project is maar recht doet aan de verscheidenheid. Een stelling die menigeen wel onderschrijft maar die wellicht ook vragen oproept. Godsdiensten ontstonden niet als een reactie op andere godsdiensten – als opponenten - maar groeiden binnenin een gemeenschap om zich vervolgens te verspreiden over een deel van de wereld. Het samen- of naast-mekaar-leven van verschillende godsdiensten binnen éénzelfde staat heeft te maken met migraties die van alle tijden zijn en/of het gevolg van arbitrair getrokken staatsgrenzen die geen rekening hielden met de verscheidenheid van de  gemeenschappen binnen deze artificiële krijtlijnen. Dat deze grenzen meestal door buitenstaanders werden getrokken maakt het nog moeilijker en was ook een blijk van  onvoldoende respect voor de eigenheid van de oorspronkelijke bewoners van een regio die staat werd. Het is tot op de dag van vandaag een bron van onrust en gewelddadige conflicten. Het Midden Oosten is hiervan wellicht het meest sprekende maar niet het enig voorbeeld.
Burgerschap zou volgens Beeckman de basis moeten vormen voor het samenleven. Maar meteen stelt ze een pertinente vraag: “Kunnen we nog van mensen vragen dat ze zich vooral burger voelen van een samenleving? Of willen ze zich altijd en overal als gelovige manifesteren? Aanvaarden alle inwoners van dit land de grondwet, de democratisch gestemde wet, als grond van het recht, of beschouwen ze Gods woord als fundament van de rechtsstaat? Dat is de kernvraag van een seculiere staat.” Retorische vraag waarop ze zelf een antwoord geeft: “de politieke pluraliteit speelt zich af binnen een grondwettelijke kader dat door en voor de mens is gemaakt. Dat is de boodschap van de Franse Revolutie in 1789 en van de Amerikaanse grondwet van 1776.”
Mijn vraag is helaas veel-lager-bij-de-grond: Wat doen we als een bevolkingsgroep zich geen burger voelt maar in de eerste plaats lid van een godsdienstige gemeenschap wil blijven ongeacht de staat waarin ze leven? Dit is helaas geen retorische vraag en ook Tinneke Beeckman geeft in haar bijdrage hierop geen antwoord. Het probleem is echter dat géén antwoord ook een antwoord is. Een antwoord waar steeds minder mensen gelukkig mee zijn.
 

Citaten van de week

 
Bart Sturtewagen in dS 7/6 over de American dream van N-VA: Verandering is niet het doel voor een conservatief, maar slechts de zweepslag. Wat de N-VA wil is duidelijkheid over de basisregels in onze samenleving. Wie zich erbij aansluit, hoort erbij. De anderen ‘hebben het nog steeds niet begrepen. (…) Die norm is geworteld in de Vlaamse klei: ruim baan voor wie onderneemt, voor wie vooruit wil. Wie door een foute attitude zijn potentieel niet realiseert, wordt niet achtergelaten, maar zal wel eerder met stok dan met wortel tot betere inzichten worden gebracht. Bijgespijkerd. Het is de American dream: reken niet voor alles op het systeem. Maar het systeem is ook niet tegen jou. Yes you can. (…) het opent de weg naar het kiezerspotentieel bij nieuwe Vlamingen. Zij die zich inspannen om onze taal te leren, die zich opwerken en onverdroten proberen erbij te horen. Daar ligt de nieuwe breuklijn en de N-VA heeft voor hen een boodschap.” Anders gelezen, deze uitspraak van Bart Sturtewagen deed mij denken aan een andere vergelijkbare redenering die progressieve kringen ertoe leidde om de arme werkloze allochtonen als potentiële kiezers binnen te halen. Vooral in Franstalig Brussel werden ze om die reden gepamperd. 20 % werklozen onder de jongeren, zoiets moet je elke dag verdienen!
Hassem Chalghoumi, imam de la mosquée de Drancy, en France. : “We moeten reageren voor het te laat is, te laat voor de stijgende aanhang van de integristen. Te laat voor de jonge Belgen en Fransen die leren met wapens omgaan. Het begint met 100, 200, 300 maar ik vrees dat ze morgen met 100.000 zullen zijn. Daarom roept hij : indien u voor de sharia bent, vertrek!”
Kaaiman (alias Koen Meulenaere in DT: Wij wisten dat niet, maar er rijdt blijkbaar elke dag een Thalys-hogesnelheidstrein uit Oostende naar Parijs en terug. En die vervoert, hou u goed vast, gemiddeld drie passagiers per dag. Dat grapje kost de spoorwegen meer dan twee miljoen euro per jaar. (…) wij zijn over die kwestie toevallig ook iets te weten gekomen: toen een tijdje geleden in de top van de NMBS werd voorgesteld die waanzinnige trein te schrappen en de miljoenen euro's die dat zou vrijmaken te investeren in een betere verbinding met Nederland, ging iedereen met een gram verstand onder zijn schedeldak akkoord. Tot één dag later die beslissing door één vice-premier werd tegengehouden. Dat verkleint het aantal verdachten. Er zijn zes vice-premiers, dubbel zoveel als de passagiers op die Thalys: Didier Reynders, Joëlle Milquet, Laurette Onkelinx, Pieter De Crem, Alexander De Croo en Johan Vande Lanotte. Wie van deze zes durft de schrapping van een lege trein naar een boerenhol aan de zee af te blokken? Uw Kaaiman heeft al wat speurwerk verricht: het is niet Didier Reynders. En ook niet Joëlle Milquet, Laurette Onkelinx, Pieter De Crem of Alexander de Croo. Maar wie wel? Alle gekheid op een stokje: dit is toch het zoveelste schandaal met die bandiet van de kust?”
Pjotr